پارچه ژاکارد(Jacquard) از ترکیب الیاف های مختلفی مانند پنبه، پشم، کتان، ابریشم و همچنین پلی استر تولید شده است. این پارچه ها معمولا کمی خشک و دارای آهار هستند.
ژاکارد در مقایسه با پارچه های دیگر بادوام تر است و طرح های روی آن چاپی نیست بلکه نقوش آن در فرایند تولید پارچه، بافته شده است.
تولید این پارچه ها، با ماشین مخصوص بافندگی صورت می گیرد که برای نخستین بار توسط ژوزه ماری ژاکارد فرانسوی در سال ۱۸۰۰ میلادی صورت گرفت.تولید اولیه این نوع پارچه در فرانسه، تحولی بزرگ در بافت پارچه و منسوجات ایجاد نمود. مزیت دستگاه بافندگی ژاکارد، توانایی در هم بافتن هزاران تار برای ایجاد طرح های ویژه و منحصر است. این طرح ها عموماً برجسته بوده و جذابیت خاصی نزد فعالان صنعت مد و لباس دارد.
به دلیل کیفیت خوب و جذابیت بالای پارچه ژاکارد، از آن در صنایع وابسته پوشاک همچون تزئینات، دکوراسیون، روکش، رومبلی، روتختی و… نیز استفاده می شود. برخی از انواع این پارچه ها دو رو و با رنگ های متفاوت تولید شده اند که می توان از هر دو روی پارچه استفاده کرد. قیمت این نوع پارچه با توجه به الیافی که در بافت آن استفاده می شود نسبتا گران است اما دوام بالا، کیفیت مرغوب و زیبایی چشمگیری آن باعث شده تا این پارچه جزء پارچه های محبوب و پرفروش محسوب شود.
همان طور که در متن بالا ذکر شد، نحوه ی استفاده از پارچه ژاکارد بسیار گسترده است. شما با در دست داشتن پارچه ژاکارد، میتوانید سلیقه ی خود را برای کاربردهای مختلف اعمال کنید. مزیت ضخامت متوسط این پارچه موجب شده تا علاوه بر دوخت و دوز انواع لباس در تولید روکش مبلمان، روتختی، تزئین دکوراسیون و… نیز مورد استفاده قرار بگیرد.
این نوع پارچه ها با ابریشم خالص یا از ترکیب ابریشم و دیگر الیاف تولید می شود. ژاکارد ابریشمی پارچه ای نازک، لطیف و صاف است که انواع مختلفی مانند: ارگانزا، ساتن، کرپ، ابریشم و… دارد.
این نوع ژاکارد بر روی سطحش طرحهایی مشابه ابر وجود دراد و به همین دلیل آن را ژاکارد ابری مینامند. طرح و تنوع این نوع ژاکارد زیاد بوده و اکثرا برای فصل بهار و لباسهای بهاری استفاده میشود.
این نوع پارچه همانطور که از نامش مشخص است از الیاف پنبه ای بافته شده و برای استفاده افراد با حساسیت پوستی مناسب است. ژاکارد پنبه ای با توجه به جنسی که دارد چروک نمی شود و از این رو برای دوخت پرده های دراپه مناسب است. این نوع پارچه بسیار سبک، انعطاف پذیر و نرم است. به همین دلیل عموما از آن برای دوخت کت، دامن و شلوار استفاده می شود.
این نوع پارچه ضخیم تر از سایر ژاکاردهاست و جنسی نرم، گرم و مات دارد. برای استفاده در آب و هوای سرد و دوخت انواع مانتو، پالتو، سارافن، کت و دامن مناسب است.
این پارچه در دو نوع ضخیم و نیمه ضخیم تولید شده است. جنس نرم و رنگی مات دارد و برای دوخت انواع مانتو، پیراهن، سارافون، شومیز، دامن و… کاربرد دارد.
اگر از الیاف ترکیبی در تهیه ی پارچه استفاده شود پارچه، نرم تا کمی زبر و داری درجات مختلفی از شفافیت خواهد بود.
پارچه ی ژاکارد طرح های مختلفی دارد. این پارچه را در طرح های گل دار، شطرنجی و راه راه تا طرح هایی با نقوش باستانی و حیوانات می توان یافت. محبوب ترین طرح ژاکارد در میان مصرف کنندگان معمولا طرح گل دار است که مشتریان زیادی دارد. پوشیدن این لباس ها قطعا به شما جلوه ای زیبا و شیک خواهد بخشید. معمولا در پارچه فروشی ها، ژاکارد با نام های مختلفی متمایز می شود مانند: ژاکارد ترک، ژاکارد ارگانزا، ژاکارد کرپ، ژاکارد گل دار و… .در ادامه به معرفی مختصری از دو نوع ژاکارد محبوب و پرتقاضا خواهیم پرداخت.
پارچه ای است با زمینه ی حریر ارگانزا که بسیار سبک بوده و حالت کشسانی کمی دارد. برای دوخت انواع پیراهن، دامن و خرج کاری مناسب است.
طرح های این پارچه حالت پف دار و برجسته دارد. پارچه ای سبک، با قابلیت حالت ایستایی و کشسانی است و برای دوخت های مجلسی مانند: مانتو، انواع پیراهن، کت و… کاربرد دارد.
این پارچه تلفیقی از ژاکارد و فکورا است. ژاکارد غالبا به صورت دارای حالت ایستایی خوب و غیر کشسانی است اما پارچه ژاکارد فکورا دارای حالت لخت، ریزشی و کشی است.
همان طور که می دانید نحوه ی شستشوی هر پارچه متناسب با جنس آن متفاوت است. پارچه های ژاکارد را می توان با ماشین یا دست شست. دمای آب نباید بالا باشد و حتما از آب ولرم استفاده شود. انتخاب مواد شوینده نیز بسیار مهم است. در نظر داشته باشید، هنگام شست و شوی این نوع پارچه ها از مواد شوینده قوی استفاده نشود زیرا ممکن است به طرح و رنگ پارچه آسیب برساند و از کیفیت پارچه کاسته شود. (برای سهولت در شستشو، بهتر است به خشک شویی مراجعه کنید.)
توجه داشته باشید که اگر روی این پارچه ها لک ایجاد شد به هیچ وجه از مواد سفید کننده استفاده نکنید. در بعضی مواقع شما می توانید این لک ها را با یک دستمال مرطوب پاک کنید. چرا که اکثر پارچه های ژاکارد آب را به خود جذب نمی کنند و هرگونه لکی را می توان به آسانی برطرف نمود. اما اگر لکه ای روی پارچه ایجاد شد که به راحتی از بین نرفت، باید پارچه را با استفاده از ماشین لباسشویی شست.
بهتر است این نوع پارچه ها را بعد از شست و شو روی یک سطح صاف، با دمای معمولی و دور از تابش مستقیم نور خورشید خشک کنید.
برای اینکه به بافت پارچه و نقوش آن آسیب وارد نشود بهتر است لباس را پشت و رو کرده و سپس با دمای متوسط اتوکشی نمایید.